Vampira – barwne życie mrocznej Bogini Horroru

Jak to się stało, że po tak wielu latach wizerunek tej mrocznej damy widnieje na męskich i damskich ramionach w formie tatuażu, wciąż powstają w mediach społecznościowych strony jej poświęcone, można nabyć w sklepach na całym świecie części garderoby, lalki oraz figurki, a nawet naczynia z jej podobizną? Co takiego miała w sobie Maila Nurmi zwana Vampirą, że poświęcono jej osobie kilka filmów dokumentalnych, tworzono o niej piosenki, zapraszano do programów, a głowę dla niej straciły takie sławy jak Marlon Brando, James Dean oraz Elvis Presley? Historia życia Vampiry – pierwszej i oryginalnej kobiecej postaci w telewizji, która okrzyknięta została mianem Bogini Ciemności kryje w sobie wiele zaskakujących historii.

Urodziła się 11 grudnia 1922 lub 1921 roku jako Maila Elizabeth Syrjäniemi w Petsamo w Finlandii (dzisiejsza Rosja). Tak przynajmniej twierdziła sama bohaterka dzisiejszego wpisu. Istnieje hipoteza, że mogła przyjść na świat już na terenie Stanów Zjednoczonych w Gloucester w stanie Massachusetts. Jednakże fińskie pochodzenie dodaje szczypty egzotyki biorąc pod uwagę chłodną karnację i oryginalne rysy twarzy z wystającymi kośćmi policzkowymi.

Ojciec Maili pracował jako edytor w gazecie w miasteczku Ashtabula w Ohaio. Sam rząd Finlandii uhonorował mężczyznę najwyższym odznaczeniem tego kraju – Orderem Białej Róży Finlandii w uznaniu za pomoc Finom osiedlonym w Stanach. Mimo, że opuściła swój kraj jako mała dziewczynka mówiła dobrze w języku fińskim.

Rodzina zamieszkała w Astorii w stanie Oregon. Matka dziewczyny pogrążyła się w nałogu alkoholowym, była chłodną by nie powiedzieć zimną kobietą, surową i bardzo skąpą w okazywaniu uczuć. Mąż po latach małżeństwa zostawił matkę Maili nie mogąc znieść widoku pijącej żony i ciągłych awantur. Odtąd Maila mieszkała ze swoją rodzicielką.

W jednym z późniejszych wywiadów legendarna Vampira tak wspominała nastoletnie czasy.

Mając 17 lat siedziałam w wannie i nagle w radio usłyszałam głos tego wielkiego i charyzmatycznego aktora Orsona Welles’a. Powiedziałam mamie, to mój przyjaciel, moja bratnia dusza! Matka natychmiast mnie skarciła słowami – nigdy tak nie mów! Ludzie uznają cię za wariatkę. Pamiętaj jak się nazywasz i skąd pochodzisz, a także gdzie jest twoje miejsce.

Niebywałe, ale lata później gdy już jako Maila Nurmi miała okazję poznać osobiście aktora, opowiedziała mu tę anegdotę na co ten zareagował słowami:

Powiedz mamie, że to prawda. Jestem twoim przyjacielem. Twoja matka powinna mieć więcej wiary w ludzi.

Niesamowite jak wiele jeszcze tego typu historii kryje życie Vampiry. W jednym rodzicielka miała rację – ludzie uznają ją za wariatkę, ale w tym szaleństwie jest metoda.

Z początku marząca o sławie tancerka i aktorka występowała w latach 40 w epizodycznych rólkach na planie kilku produkcji filmowych. Planowano uczynić z niej następczynię Lauren Bacall lecz nic z tego nie wyszło. Grała również na Broadwayu w Nowym Jorku. Wzrost (prawie 170 cm) i interesujące rysy twarzy pozwoliły jej na krótką lecz intensywną karierę modelki. Była tzw. cheescake model (w dosłownym tłumaczeniu sernikową modelką). To ówczesne określenie fotomodelek pozujących w bikini na plaży w słodkich, kokieteryjnych pozach, często w typie surferek z wysportowaną sylwetką. Blondwłosa Maila pozowała w latach 1949-1951 wkrótce stając się muzą Bruno Barnarda (późniejszego fotografa Marilyn Monroe), Alberto Vargasa czy Mana Ray.

Najważniejszy bal maskowy

To co przytrafiło się jej później można nazwać przypadkiem, szczęśliwym zrządzeniem losu, a może przeznaczeniem? W każdym razie od 1953 roku jej życie zmieni się nie do poznania już na zawsze. Maila pojawiła się na dorocznym balu maskowym Lestera Hortona – amerykańskiego tancerza i choreografa. The Bal Caribe Masquerade zebrał wśród gości wiele znamienitości, ale to właśnie ona wzbudziła największe zainteresowanie.

Odziana w czarny, obcisły kostium, w czarnej peruce, upiornym makijażu i rękawiczkach ze sztucznymi szponami przechadzała się po rezydencji zbierając spojrzenia zaciekawionych gapiów. Jej przebranie kosztowało zaledwie 4 dolary, a inspirację zaczerpnęła z komiksów Charlesa Addamsa wydawanych od 1933 roku na łamach The New Yorker Magazine. Warto dodać, że kobieca postać z Rodziny Adamsów nie posiadała jeszcze imienia Morticia. Maila wygrała konkurs na najlepsze przebranie wieczoru. Na balu zaproponowano jej spotkanie dotyczące pracy dla telewizji.

Maila Nurmi była wówczas zafascynowana odcinkowymi programami – czymś zupełnie nowym w amerykańskiej telewizji. Od zawsze uważała, że ludzie boją się nieznanego, a jednocześnie są tym zafascynowani pragnąc więcej wrażeń. Wkrótce zrodził się pomysł by została gospodynią pierwszego w historii programu telewizyjnego poświęconego filmom grozy. W tamtych czasach niezwykłą popularnością cieszyły się sitcomy familijne, które gromadziły przed telewizorami całe rodziny. Jednak Maili to nie wystarczało. Nie chciała być pospolita. Chciała wyróżniać się z tłumu, być inna niż cała reszta. Tak narodziła się Vampira.

Vampira to ja

Wreszcie 30 kwietnia 1954 roku na kanale 7 stacji KABC-TV został wyemitowany pierwszy odcinek programu. Z początku miał nosić tytuł Dig me later, Vampira (nawiązanie do kopania grobu) lecz ostatecznie stanęło na prostym i łatwym do zapamiętania The Vampira Show. Jako pierwsza nosiła czarne buty na platformie, inspirowała się dziwacznymi i wyuzdanymi okładkami magazynu Bizarre, a w dłoni dzierżyła papieros w lufce, który na planie zapalała od płomienia długiej, gotyckiej świecy.

W makijażu postawiła na krwisto-czerwone usta. Nakładała tyle pomadki że kosmetyk natychmiast spływał z kącików ust tworząc charakterystyczny, wampirzy kształt. Brwi wyrysowywała czarną kredką tak, by tworzyły nienaturalnie wysokie łuki nadając jeszcze mroczniejszego i upiornego charakteru.

Jak sama przyznała, jej postać powstała z połączenia wielu innych znanych w popkulturze. Vampira to hybryda Dragon Lady z komiksu Terry and the Pirates (1940), Złej Królowej z Królewny Śnieżki i Siedmiu Krasnoludków (1937) Disneya, pani domu z komiksu Rodzina Addamsów, Thedy Bary gwiazdy kina niemego czy też Normy Desmond postaci z filmu Bulwar zachodzącego słońca brawurowo odegranej przez Glorię Swanson. Maila Nurmi poczyniła więc znaczne obserwacje, dokładnie znała postaci które już wtedy zaliczane były do kanonu amerykańskiej popkultury i potrafiła tę wiedzę przekuć w sukces.

Charakterystycznym punktem każdego odcinka było intro, tajemnicze wzbogacone o niepokojącą i złowrogą muzykę. Wątła, o ekstremalnie szczupłej talii kobieca postać zbliżała się do kamery w powłóczystej kreacji, wynurzając się powoli z gęstego dymu. I ten krzyk, a właściwie wrzask przeszywający widza na wskroś. Coś co dziś uznane zostałoby za śmieszny kicz, w latach 50 było zaskakujące, pobudzające wyobraźnię, a przede wszystkim nowatorskie.

Scenariusz otrzymywała tuż przed nagraniami na żywo, tekst czytała więc często z promptera. Jej zadaniem było zapowiadanie niskobudżetowych i mało znanych horrorów vintage takich jak White Zombie, Island of Lost Souls (1932) czy King of the Zombies (1941). Filmy przerywane były reklamami, a w pięciu segmentach gospodyni programu mówiła do widzów w zmysłowy i tajemniczy sposób.

Vampira siedziała na dużej sofie spowitej pajęczynami używając przy tym czarnego humoru życząc wszystkim widzom perfekcyjnie nędznego weekendu, lub nocnych koszmarów racząc się na wizji koktajlem z pływającą w nim gałką oczną lub podając przepisy kulinarne zawierające trujący kwas. Była prztyczkiem w nos uwielbianych przez Amerykanów gospodyń domowych zawsze uśmiechniętych, perfekcyjnie uczesanych i ubranych, piekących popołudniami słodkie ciasteczka. Ameryka oszalała na punkcie Vampiry.

To nie był jeszcze czas rewolucji seksualnej w Stanach choć naturalnie zmiany były widoczne gołym okiem. Jak mawiali producenci osobliwego show:

seks w telewizji jest ryzykowny, ale psychoza i strach będą sprzedawać się zawsze.

Boleśnie przekonała się o tym Gloria Pall. Młodsza konkurentka Vampiry odkryta dla tej samej stacji KABC-TV była zupełnym jej przeciwieństwem. Gospodyni odziana w piżamę, bieliznę lub koronki kusiła wieczorami zapowiadając różne filmowe romansidła. Ponętna prezenterka otrzymała przydomek Voluptua (z ang. lubieżna, zmysłowa) choć niektórzy określali ją mianem Bogini Miłości (z ang. Love Goddess).

Swoim aksamitnym głosem układała do snu mężczyzn zmęczonych po całym dniu pracy mówiąc do nich półszeptem. Program zdjęto z anteny po siedmiu tygodniach na skutek fali skarg i oskarżeń o epatowanie seksem. Ameryka w latach 50 nie była na to gotowa. Została więc tylko Vampira.

Sama zainteresowana twierdziła w wywiadach

że jeszcze nigdy śmierć i groza nie był tak interesującym tematem jak w czasach jej świetności.

W Stanach miała właśnie nadejść rewolucja i duże zmiany kulturowe. Wszyscy pragnęli wolności, kobiety coraz częściej zamieniały buty na obcasie na te na płaskiej podeszwie. Dzieci jeszcze nigdy nie były tak daleko od rodziców spędzając czas wolny poza domem. Nastolatki chętnie bawiły w modnych klubach i na potańcówkach tańcząc rock & rolla. Vampiromania przybierała więc na sile.

Vampiromania

W połowie lat 50 Bobby Bare napisał nawet piosenkę Vampira śpiewając o planowanym małżeństwie z gwiazdą telewizji i o tym, że ich dom powstanie na cmentarzu, co doskonale odzwierciedlało charakter postaci stworzonej przez Mailę. Jednocześnie coraz większą popularność zdobywały komiksy z horrorami takie jak The Vault of Horror oraz Tales of the Crypt (1950-1955). Samą Vampirę okrzyknięto zaś matką chrzestną gotyku. Była jedyna w swoim rodzaju. Do stacji wykonano jakieś 2000 telefonów. Kobiety koniecznie chciały dowiedzieć się od producentów skąd wziąć takie ubrania jak ich idolka i jak wykonać podobny makijaż. Kluby fanów powstawały na całym świecie, a o Vampirze pisano na Wyspach Brytyjskich, w Australii czy Francji. Jej podobizna pojawiła się na okładkach pism Newsweek, Life Magazine, New York Daily News.

W 1954 roku została nominowana do nagrody Emmy Award w kategorii Most Outstanding Female Personality (Najwybitniejsza kobieca osobistość).

W tym czasie Maila Nurmi była żoną Deana Franklina Riesnera. Nie zarabiała kroci bo 75 dolarów tygodniowo, ale w owym czasie finansowo wspierał ją mąż z którym była 6 lat zanim postanowili pójść osobnymi ścieżkami. Świat filmu zapamięta go później jako scenarzystę produkcji Uciekinier z Henrym Fondą, Brudny Harry z Clintem Eastwoodem, Pogoda dla bogaczy czy Ojciec Chrzestny III z Alem Pacino. Po rozwodzie wyszła za mąż jeszcze raz w 1961 roku. Wybrankiem był włoski aktor Fabrizio Mioni.

W poszukiwaniu uwagi

Demoniczna czarna dama stała się stylem życia. Maila Nurmi tak wsiąknęła w tę postać, że mówiła na swój temat w trzeciej osobie. W przerwach nie ściągała nawet na chwilę kostiumu ani nie zmywała makijażu toteż chyba nikt nie kojarzył wyglądu prawdziwej Maili. Nikt też nie poznał jej tak naprawdę. Wszyscy za to znali Vampirę.

Ona podsycała zainteresowanie publiki i dziennikarzy wynajmując czarne stylowe auto marki Packard rocznik 1932. Podróżowała przez miasto z gotycką parasolką nad głową, była lokalną atrakcją, chętnie fotografowała się z dziećmi. Ludzie wciąż zastanawiali się kim jest ta kobieta, która ukrywa się pod upiornym makijażem i czarnymi fatałaszkami. Zatrzymywali się aby zrobić jej zdjęcie, porozmawiać czy po prostu utkwić w niej spojrzenie. Producenci twierdzili zgodnie, że

show Vampiry nie potrzebował żadnej reklamy, wystarczało że była.

Później The Vampira Show został przeniesiony na kanał 9 gdzie gościł na ekranach telewizorów przez kolejnych 14 tygodni. Żadna nawet najpiękniejsza bajka nie możne być jednak pozbawiona cieni i trwać wiecznie. Na fali rosnącej popularności studio próbowało zmusić Mailę, by całkowicie oddała stacji prawa do wizerunku Vampiry, a gdy nie zgodziła się zrobić tego na ich warunkach (wyznała, że oddała około 41 procent udziałów, by nie utracić kontroli i wszystkiego, co zdobyła) zwyczajnie usunięto jej program nawet jej o tym nie powiadamiając.

Vampira wyparowała z dnia na dzień mimo, że show cieszył się niesłabnącą oglądalnością. Ostatni odcinek został wyemitowany 2 kwietnia 1955 roku niemal po roku od pierwszego epizodu. Producenci ukarali swoją największą gwiazdę za odmowę sprzedania im praw do własności intelektualnej.

Blaski i cienie

Od czasu do czasu i nadal w postaci Vampiry występowała w skeczach o komediowym zabarwieniu. Gościła w The Red Skelton Show z Peterem Lorre, z którym rozbawiała publiczność zgromadzoną w studio i przed odbiornikami. W pewnym epizodzie nastąpiła jednak dość znacząca i zaskakująca zmiana- podobna postać, najprawdopodobniej aktorka Mary Beth Hughes została ucharakteryzowana na Vampirę starając się ją naśladować.

Ciężko powiedzieć czy była to parodia, hołd złożony kultowej już postaci czy może jeszcze coś innego ponieważ ta nowa Vampira była drętwa i zmanierowana i oprócz wyglądu nie miała nic z charyzmatycznego oryginału. Nie wiadomo też dlaczego prawdziwa Vampira nie zjawiła się w studio.

Maila czuła się upokorzona, nawet wiele lat później w rzadkich wywiadach (zawsze uważała na to komu ich udziela) mówiła o bólu jaki sprawiło jej pozbawienie możliwości występowania przed widzami i to w jaki sposób została odsunięta. Była zła, rozczarowana i nawet do głowy nie przyszło jej, że jeszcze będzie zmuszona toczyć batalię o Vampirę, którą stworzyła.

Mroczna Maleficent?

Według historyka, twórcy filmów dokumentalnych i późniejszego przyjaciela Maili Nurmi RH Greene’a, w latach 50 aktorka została zatrudniona przez Disney jako modelka przy produkcji filmu animowanego Śpiąca Królewna (1959). Dawniej modelki i modele pracowali przy animacjach pomagając stworzyć prototyp postaci, które następnie wprawiano w ruch. Wiedząc o tym jak Maila Nurmi prezentowała się we wcieleniu Vampiry, nietrudno się domyślić, że sylwetki użyczyła jednej z najsłynniejszych animowanych czarownic w kinie, a mianowicie Maleficent. Dziś po latach rolę tę w filmie live action odgrywa Angelina Jolie.

Zachował się jedynie wycinek z gazety informujący o tym fakcie oraz wyznanie krewnej Maili, Sandry Niemi która miała widzieć szkice przedstawiające jej ciotkę w ikonicznych, imponujących rogach Maleficent. Ówczesna polityka Disney zobowiązywała wszystkich zatrudnionych przy projekcie do zachowania tajemnicy odnośnie animacji (tak więc pewnie nigdy nie poznamy całej prawdy). Niemniej jest to ulubiona teoria i miejska legenda, która wciąż podsyca zainteresowanie postacią Vampiry wśród jej fanów. Nurmi twierdziła również że na bazie jej wizerunku, Disney stworzył postać Cruelli De Mon (Cruelli De Vil) w animacji 101 dalmatyńczyków.

Ed Wood i Plan 9 z kosmosu

To jednak nie ten epizod z zawodowego życia przyniósł Maili Nurmi największą sławę. A może właściwie niesławę ponieważ w 1959 roku zgodziła się zagrać jako Vampira w filmie Eda Wooda pod tytułem Plan 9 z kosmosu (Plan 9 from Outer Space). Jest to horror sci-fi z kategorii B (o ile nie „Z” jak ma być w zwyczaju nazywany), uznany za jeden z najgorszych filmów w historii. Edward D. Wood Jr został zaś okrzyknięty najgorszym reżyserem świata. Choć po latach film ten jest dla wielu widzów pozycją kultową i cieszy się zainteresowaniem pasjonatów niszowych i dziwacznych horrorów, pod koniec lat 50 był katastrofą, totalną klapą głównie ze względu na toporne i głupkowate dialogi. Sama Maila wyznała z rozbrajającą szczerością, że

kwestie były nie do przyjęcia i nie mogły przejść jej przez gardło toteż ubłagała reżysera Eda Wooda, by pozwolił jej zagrać milczącą postać.

Rzeczywiście Vampira nie wypowiada w swoich scenach ani słowa. Jest tylko mroczną postacią z cmentarzyska z uniesionymi przed siebie rękami i poruszającą się niczym zombie. Za pracę na planie aktorka otrzymywała 13 dolarów tygodniowo (łącznie 200 dolarów). Pomijając kwestie zawodowe (tu nie szczędziła słów krytyki) prywatnie o reżyserze wypowiadała się później ciepło twierdząc, że

to przystojny, romantyczny mężczyzna z klasą. Wszyscy w branży traktowali go z góry i z politowaniem kpiąc z niego i jego twórczości, ale na swój sposób imponował mi tym jak dąży do spełniania marzeń.

Wiele lat później jego historię opowie w filmie Ed Wood Tim Burton. W tytułową rolę wciela się Johnny Depp, a rolę Vampiry powierzono początkującej wtedy aktorce, modelce i partnerce reżysera Lisie Marie. Rewelacyjny Martin Landau zdobył zaś Oscara za najlepszą drugoplanową rolę męską wcielając się w Bélę Lugosi u schyłku życia. Ten aktor węgierskiego pochodzenia znany był przede wszystkim z roli najsłynniejszego wampira na świecie – Draculi. Udział w produkcji z 1994 roku proponowano również Maili lecz ta odmówiła występu i nie chciała pojawiać się w żadnym cameo.

Jako Maila Nurmi i jedyny raz bez przebrania wystąpiła natomiast w filmie z 1959 roku pod tytułem The Beat Generation. Wcieliła się w nim w poetkę ery beatników. Maila z białym szczurem na ramieniu, pozbawiona charakteryzacji i w swoich naturalnych krótkich blond włosach recytuje jeden z wierszy. To doprawdy rzadki i niespotykany widok. Ten jeden raz zdołała przełamać się i zdjąć czarny kostium oraz ciężar misternie utkanego wizerunku Vampiry. Jest praktycznie nie do poznania.

Z biegiem czasu okaże się, że życie osobiste telewizyjnej Vampiry jest dalekie od szczęśliwego, a Hollywood to miejsce niespełnionych nadziei i marzeń. Po raz kolejny potwierdza się teza, że jednego dnia można być na samym szczycie, by drugiego z niego spaść. Dziwnym trafem w to wszystko zamieszany jest ideał mężczyzny ówczesnych młodych kobiet – buntownik James Dean.

James Dean i porozumienie dusz

Nawet po wielu latach wspominając Jimmy’ego nasza bohaterka ma łzy w oczach. Z archiwalnych nagrań ukazujących ją już jako starszą, nobliwą damę wyłania się obraz nostalgii na samo wspomnienie o Deanie. Zapytana o relację z nim odpowiada:

Od razu poznaliśmy się na sobie, jak ludzie którzy zgubili gdzieś swoją planetę. Prawdopodobnie znaliśmy się już w poprzednich życiach. Odważni i bojaźliwi zarazem, niezrozumiani przez otaczający świat.

Pierwszy raz ujrzała go na premierze filmu Sabrina z Audrey Hepburn i Humphrey Bogartem. Zwróciła uwagę jak bardzo niekomfortowo czuje się w smokingu. Przebywał w towarzystwie młodej aktorki Terry Moore. Od razu wyczuła, że coś kryje się w tym młodym, przystojnym chłopaku. James Dean był wtedy na ustach wszystkich. Nie był zbyt lubiany w aktorskim towarzystwie z prostego powodu. Stara gwardia hollywoodzkich gwiazd obawiała się tego nieokrzesanego, dzikiego młodzieńca, który szturmem zdobył w krótkim czasie wszystkie okładki pism, uwagę prasy i krytyków.

Nadchodziła nowa fala, aktorstwo ekspresyjne z krwi i kości. Zbliżała się nieuchronnie nowa era młodych buntowników, a James Dean kochający ekstremalnie szybką jazdę samochodem, kpiący z tej sztywnej śmietanki towarzyskiej, zagrażał pozycji uznanych i starzejących się już aktorów. A warto podkreślić, że jego kariera trwała zaledwie kilka lat.

Spotkali się kilkanaście godzin po premierze. Maila siedziała przy stoliku w uwielbianej przez aktorów kafejce Googie’s. Nagle z głośnym warkotem silnika pod oknami zatrzymał się na motocyklu nie kto inny jak James Dean we własnej osobie. Szybko nawiązała się między nimi rozmowa, błyskawicznie odkryli również, że nadają na tych samych falach.

Typ lubiący kłopoty, zupełnie nieprzystający do reszty. Nazywała go Małym Księciem, a kiedy pierwszy raz zobaczyła go w kawiarni przypominał jej kilkuletniego chłopca szukającego swojej mamy, zagubionego i próbującego odnaleźć się we świecie.

W tamtym czasie Maila Nurmi rozwodziła się już z mężem. Mimo to, od zawsze utrzymywała, że z Jamesem łączyła ją tylko głęboka prawdziwa przyjaźń. Dowiedziała się wtedy, że matka Deana zmarła w wieku 30 lat na raka gdy chłopak miał zaledwie lat 9. Stali się nierozłączni mimo sporej różnicy wieku (Maila miała 32 lata, on 24).

Z późniejszych wyznań Maili Nurmi wynika, że Dean od zawsze przejawiał niezdrową wręcz obsesję na punkcie śmierci, wszystkiego co niebezpieczne, mroczne, pozbawione reguł. Może dlatego też tak fascynowała go postać Vampiry. W jednym wywiadzie miał powiedzieć:

Zaczytywałem się w książkach Marquisa de Sade. Byłem ciekaw czy ta mroczna dama interesuje się faktycznie czarną magią, okazało się że kompletnie nic o tym nie wie. Vampira to tylko czarne ubrania i makijaż.

Można o tym przeczytać w wydanej w 1962 roku książce Heddy Hopper The Whole Truth and Nuthing But (w wolnym tłumaczeniu Cała prawda i tylko prawda). Była to jego kąśliwa odpowiedź i zemsta na nowej przyjaciółce.

Za co? Przyciśnięta przez dziennikarkę do muru Maila, miała wcześniej porównać Marlona Brando z Jamesem Deanem i wskazać, który jest lepszy. Już od dłuższego czasu plotkowano o romansie słynnej Vampiry z o wiele sławniejszym Brando (dopiero po wielu latach przyznała, że umawiali się 30 lat romansując w tajemnicy bo gdy wszystko się zaczęło, była jeszcze mężatką i nie chciała wywołać skandalu). Jej odpowiedź ponoć zabolała Deana:

Marlon Brando jest w tej branży o wiele dłużej, jego perfumy mają ładny zapach. Jimmy jest tu zdecydowanie za krótko.

Warto dodać, że Hedda Hopper była naczelną plotkarą w Hollywood więc jej rewelacje mogą nie mieć pokrycia w rzeczywistości i być wyssane z palca, by wzbudzać tanią sensację.

Tymczasem James Dean totalnie szaleje na punkcie wyścigów samochodowych. Swoje auto nazywał Little Bastard (z ang. Mały Drań) podobno dlatego, że takim przydomkiem określano aktora na planie kiedy dowiedziano się, że nie ma mieszkania, a sypia w swojej garderobie. Przez pewien czas pomieszkiwał w studio z garażem.

Maila Nurmi tak mówiła o zamiłowaniu Deana do sytuacji ekstremalnych:

Zawsze pędził na złamanie karku, nie słuchał rad, mówił że umrze młodo.

Faktycznie James Dean zginął bardzo młodo w wieku zaledwie 24 lat. 30 września 1955 roku zderzył się czołowo z innym pojazdem na drodze w miejscowości Cholame w Kalifornii. Gdy do Maili dotarły tragiczne wieści przebywała wtedy w domu z przyjacielem Anthonym Perkinsem (późniejszy Norman Bates w Psychozie Hitchcocka). Nie mogła spać 6 kolejnych dni, nie mogła zmusić się do jedzenia. Łzy płynęły po jej policzkach przez pół roku. Nie zjawiła się także na jego pogrzebie tylko później w samotności odwiedziła grób przyjaciela, gdy cała wrzawa i medialna gorączka powoli miały się ku końcowi. Nie rozumiała jak można podziwiać zmiażdżony wrak samochodu, w którym zginął . Nie podejrzewała nawet, że wkrótce czeka ją kolejny cios.

Oskarżenie

Z całego zamieszania postanowili skorzystać dziennikarze magazynu The Whisper, którzy na okładce umieścili zdjęcie Jamesa Deana i Vampiry (nie Maili Nurmi, ale postaci jaką wykreowała). Wielkimi literami grzmiał nagłówek Czarna Madonna Jamesa Deana. Artykuł był wyjątkowo niesmaczny i obraźliwy. Padło oskarżenie o czarną magię i wyraźna sugestia, że słynna Vampira jest winna śmierci idola Ameryki. Pisano o tym, że w jej domu nie ma mebli, a jedyne światło stanowi blask długich świec, posądzano ją o okultyzm i rzucenie klątwy na gwiazdora.

Dziennikarze natknęli się także na wycinki z gazet przedstawiające oczy i uszy sławnego aktora. Oczywiście tę dziwną ścienną instalację przypisano Nurmi. Prawda była taka, że to James Dean obdarzony specyficznym i nieco makabrycznym poczuciem humoru pod nieobecność Maili powycinał z gazet różne części twarzy i przyczepił na ścianie wbijając w nie nóż. Choć dziś trudno w to uwierzyć, opinia publiczna odwróciła się od aktorki, a Maila z powodu artykułu szkalującego jej imię i szargającego przyjaźń z Jamesem próbowała popełnić samobójstwo. Na domiar złego to nie jedyne oskarżenie jakie padło pod jej adresem.

Był rok 1976. 37- letni Sal Mineo, kolega z planu Deana wcielający się w postać Plato w filmie Buntownik bez powodu został zamordowany pod swoim mieszkaniem gdy wracał z próby przedstawienia. Pamiętliwi ludzie nawet po tylu latach dzwonili na policję mówiąc że wiedzą że coś wspólnego z tym miała Vampira, dawna gwiazda telewizji. Nigdy nie powiedziano jej nic wprost. Mówili jej to dopiero policjanci kiedy zaskoczona otwierała funkcjonariuszom drzwi. Mimo, że zabójca Mineo, Lionel Ray Williams został aresztowany i skazany na 57 lat więzienia niesmak pozostał, a Vampira usunęła się w cień tracąc wiarę w ludzi. W ostatnich wywiadach wspomni jeszcze jak wiele ją to kosztowało.

Pasmo tragedii

Jak nikczemna jest prasa Maila Nurmi przekonywała się za każdym razem gdy przydarzyło się jej coś złego. A nie były to błahostki. W 1955 roku u szczytu kariery ktoś z tłumu podszedł do niej i bezceremonialnie zaczął publicznie obłapiać. Natomiast gdy przeprowadziła się rok później do Nowego Jorku do jej mieszkania wdarł się czarnoskóry seryjny włamywacz i gwałciciel Ellis Barber. Przestępca pobił Nurmi dotkliwie, próbował posiąść siłą, dusił przerażoną kobietę i więził w jej własnym mieszkaniu.

Koszmar trwał kilka godzin, a w tym czasie jego ofiara próbowała uciec na wiele sposobów. Za każdym razem Barber doganiał uciekinierkę i zaciągał z powrotem do mieszkania. Raz wpadł na nią w holu zwalając ze schodów. Utrzymywała później, że po tych wydarzeniach miała już do końca życia problemy z chodzeniem. Ostatecznie udało jej się uciec i schronić w pobliskim sklepie spożywczym skąd zawiadomiono policję.

Okazało się, że Ellis Barber jest już od dawna poszukiwany, a prasa zdążyła nadać mu przydomek The Vamp. Miał nic nie wiedzieć o istnieniu Vampiry i był to czysty przypadek, że włamał się akurat do jej mieszkania. Nietrudno się domyślić, że jego przydomek łączył się z pseudonimem Vampira. Żartowano więc na łamach gazet, że Vamp pociął ubrania Vampirze. Dowcipkowano nawet z tak poważnego tematu. To nie Maila Nurmi, a Vampira została zaatakowana. A kreskówkowa, przerysowana postać nie ma przecież żadnych uczuć, nic nie może jej sprawić bólu.

Minęło może kilka miesięcy, a w okolicach Bożego Narodzenia w domu Nurmi w Hollywood wybuchł pożar. Aktorka na całe szczęście nie odniosła poważnych obrażeń, a jedynie oparzenia pierwszego stopnia na dłoniach. W domu przebywał też przyjaciel, który także został niegroźnie poparzony. Oboje trafili do szpitala. Maila tłumaczyła potem, że musiała przysnąć na sofie. Wybudziło ją miauczenie jej kota zwanego Ratface (z ang. Szczurzy Ryjek). Musiała przyznać, że jedna ze świec umieszczonych w żyrandolu spadła na sofę, która momentalnie zajęła się ogniem. Tym razem nie do końca więc nie była to jej wina i miała dużo szczęścia.

Poznać króla rock & rolla

Vampira miała wyjątkowe szczęście jeśli chodzi o sławne osobistości. Chyba była tą osobą, która znajdowała się często we właściwym miejscu o właściwym czasie. Kolejny gwiazdor stracił dla niej głowę. Musiała mieć w sobie coś magnetycznego, czemu mężczyźni nie mogli się oprzeć.

Elvisa Presleya poznała w maju 1956 roku przy okazji jej występu w Las Vegas. Jako Vampira towarzyszyła na scenie innemu artyście – słynnemu piosenkarzowi Liberace w jego show zatytułowanym Come as You Are (tu ciekawostka, miał polskie korzenie i znany był również jako Władziu Valentino Liberace).

Akurat wtedy koncert grał tam również 21–letni łamiący niewieście serca Elvis Presley. I znów od słowa do słowa okazało się, że o ponad 10 lat starsza od niego Maila zauroczyła kolejną wielką gwiazdę. Wkrótce para była nierozłączna. Choć romans nie trwał długo prasa podłapała temat, a w gazetach pojawiały się wzmianki o obsesji Elvisa na punkcie wampirów i czarnej magii. Sugerowano nawet, że zakleja okna folią aluminiową w hotelowym pokoju, by nie wpuszczać słońca. Prasa uwielbiała tego typu rewelacje. W końcu król rock & rolla związał się z byłą gwiazdą horrorów i samo to wymagało komentarza.

Konfrontacja z rzeczywistością

Wraz z biegiem lat Vampira straciła zainteresowanie mediów, popadła w zapomnienie i już nigdy nie udało jej się wskrzesić kariery mimo, że występowała od czasu do czasu w epizodach w kilku filmach grozy (np Magic Sword z 1962 roku czy W dniu mojej śmierci ocknąłem się wcześnie z późnych lat 90).

Popadła w ubóstwo, co zmusiło ją do podjęcia różnych dorywczych prac. Sprzątała domy gwiazd w Hollywood, była monterem linoleum (!), a w 1962 roku otworzyła butik Vampira’s Attic gdzie sprzedawała ubrania własnego projektu i ręcznie robioną biżuterię. Gdy było bardzo źle pracowała w zamian za jedzenie. Okoliczni mieszkańcy przyznawali, że Nurmi stała się odludkiem i rzadko wychodziła z domu. Sąsiedzi zaś przynosili posiłki pod jej drzwi chcąc jej pomóc.

Jednak nie wszyscy zapomnieli o dawnej królowej horrorów i choć wydawałoby się, że to koniec barwnego życia artystki, Vampira zaskoczyła ponownie. W latach 80 w Stanach i innych krajach nastąpił nowy czas. Jak świat długi i szeroki młodzież wsłuchiwała się w zbuntowane głosy rówieśników.

Punk stał się nie tylko popularnym gatunkiem muzyki, ale stylem życia i sposobem na wyrażenie sprzeciwu wobec otaczającego świata, brudnej polityki i zakłamania. Wśród tych kapel był zespół The Misfits. Chłopaki nagrali w 1982 roku utwór Vampira, a wkrótce głos samej mrocznej diwy można było usłyszeć w piosence I’m Damned (z ang. Jestem przeklęta) we współpracy z zespołem Satan’s Cheerleaders. Ona i członkowie The Misfits byli podobnymi sobie outsiderami ubranymi na czarno, zdarzało im się razem spotykać w jej butiku i robić sobie zdjęcia na mieście. Miała już wtedy 64 lata.

Batalia o Vampirę

W 1988 roku z ekranów telewizorów wyzierała mroczna postać odziana na czarno, idąca ku kamerze przez zadymiony korytarz. Wąska sylwetka, czarne włosy, głęboki dekolt i zmysłowy głos – brzmi znajomo. Ale to przecież nie mogła być Vampira. Maila Nurmi nie była już taka młoda i z pewnością wyglądała inaczej. Wszystko staje się jasne gdy na ekranie pojawia się napis: Elvira Mistress of the Dark. Młoda, obdarzona hojnie przez naturę Cassandra Peterson (co ciekawe także przelotna miłostka Elvisa Presleya) zrobiła w latach 80 zawrotną karierę jako gospodyni programu Movie Macabre bardzo podobnego do tego, który niegdyś stworzyła Vampira.

Podobieństwo było uderzające. Imiona Elvajra i i Vampajra czytało się tak samo, intro było wyraźnie inspirowane i zaczerpnięte z lat 50, starsza koleżanka z branży doszukała się około 150 zrzynek i wytoczyła pozew żądając 10 milionów dolarów. Vampira była wściekła na Elvirę za kradzież pomysłu na wizerunek i nigdy jej tego nie zapomniała. Nie bez powodu nazywana była oryginałem i pierwszą i jedyną w swoim rodzaju kobietą, która wprowadziła horror i czarny humor do mainstreamu. Na jaw wyszło, że stacja KABC-TV chciała na własność zarówno pomysł, wizerunek i pseudonim po to, by móc zastąpić Vampirę inną kandydatką.

Sprawę w sądzie przegrała. Nie kryjąc rozgoryczenia znana z ciętego języka Maila powiedziała:

Czekam tylko aż jakaś jej operacja plastyczna nie wypali, a jej cycki ją zatrują.

Mimo wielu przeciwności losu, przykrych doświadczeń z fanami Jamesa Deana, swoimi własnymi wielbicielami i prasą nigdy nie żałowała tego, że stworzyła swoje alter ego. Vampira była jej przeciwieństwem, uwielbiała być w centrum uwagi, kochała szokować i skupiać na sobie spojrzenia.

Maila Nurmi w rzeczywistości była trochę dziwną, ekscentryczną, nieśmiałą i zagubioną kobietą wychowującą się z zimną matką uzależnioną od alkoholu. Po latach wyznała,że musiała uczynić Vampirę złowieszczą i wyniosłą bo to stanowiło pancerz i chroniło przed okrucieństwem ludzi. Czarny kostium jaki przywdziała uwierał ją więc czasem i z pewnością były momenty gdy chciała się go pozbyć, by pokazać światu swoją prawdziwą twarz. Udowodnić, że nie jest sztucznym tworem z komiksu. Nie zdołała jednak tego uczynić.

Ostatnia droga ku wieczności

Zmarła 10 stycznia 2008 roku z powodu zatrzymania akcji serca. W chwili śmierci miała 85 lat. Jej ciało odkryto w jej domu w North Hollywood przy 1570 N. Serrano Avenue dopiero po około miesiącu. Obok niej spoczywał również martwy kot. Pies Houdini ocalał i najprawdopodobniej trafił do adopcji.

Maila została pochowana w Hollywood Forever Cemetery, a na samym pogrzebie było około 60 ludzi – głównie dalsza rodzina i przyjaciele. Uruchomiono także zbiórkę pieniędzy wśród fanów na utworzenie pamiątkowej tablicy. Ciało aktorki zostało skremowane, stylowa urna wyglądała jak staromodny pokrowiec na maszynę do szycia. Nagrobek Maili przedstawia wizerunek Vampiry w czasach największej popularności oraz napis Vampira – Hollywood Legend (z ang. Legenda Hollywood).

Dziś uznawana jest za pionierkę – kobietę, która zainspirowała powstanie takich postaci jak Lily Munster, Elvira czy Vampirella, a także wielbicielki stylu goth. Wciąż działają butiki internetowe, w których można zakupić gadżety związane z jej osobą, plakaty filmowe lub kolekcjonerskie fotografie z autografem. Jej osobowość nadal fascynuje ponad 100 tysięcy osób obserwujących fanpage na Facebooku, You Tuberki, fotografów czy blogerów. Dotychczas powstało o Maili Nurmi również kilka filmów dokumentalnych (ostatni z 2012 roku nosi tytuł Vampira and me), a także kilka książek. Legenda trwa i zdaje się, że to co powiedziała pod koniec życia oddaje sporo prawdy.

Nie mam dzieci, żadnej wyjątkowej historii więc to jest to, co pozostawiam światu.

Bibliografia:

And Everything Else Too

Please Kill Me

Film dokumentalny Vampira and Me (2012, reżyseria RH Greene)

Książka Vampira: Dark Goddess of Horror (2014, autor Poole W. Scott)